Doğan SÜSLÜ
e-mail:medyatikbakis@hotmail.
Sosyal medya, insanların coğrafi sınırları aşarak kolayca iletişim kurmasına olanak tanır oldu. Aile bireyleri, arkadaşlar veya iş ortakları dünyanın neresinde olursa olsun, saniyeler içinde birbirine ulaşabiliyor. Bu durum özellikle göç eden bireyler ya da farklı şehirlerde yaşayan insanlar için duygusal bağı sürdürme açısından büyük bir avantaj sağlıyor.
Günümüzde insanlar çoğunlukla haberleri sosyal medya üzerinden takip ediyor. Olaylar anlık olarak duyuruluyor ve kullanıcılar sadece haberleri okumakla kalmayıp yorum yaparak da katılım sağlayabiliyor. Ayrıca çeşitli konularda (sağlık, teknoloji, eğitim, siyaset) farkındalık yaratmak için etkili bir mecra haline gelmesi ortak kabul görür hale gelmiştir.
Sosyal medya, bireylerin kimliklerini sergileyebileceği ve kendilerini ifade edebileceği bir platform oldu. Kişiler düşüncelerini, hobilerini, tarzlarını ya da yaşam felsefelerini paylaşarak dijital bir kimlik oluşturdular. Bu durum, özellikle genç bireylerin kendilerini tanıma ve ifade etme sürecinde önemli bir rol oynadı. Elbette istisnalar ve kötü örnekler de mevcut. Bu dijital olanağı, kötüye kullanan, art niyetli insanların sosyal medyadaki varlıkları da görmezden gelinemez.
*Öğretici videolara ulaşma kolaylaştı
İş dünyası açısından sosyal medya, dijital pazarlamanın en etkili araçlarından biridir. Küçük işletmeler, büyük reklam bütçelerine ihtiyaç duymadan ürünlerini tanıtabiliyor. Ayrıca bireyler markalarını oluşturup geniş kitlelere ulaşabiliyor. Özellikle pandemi döneminden sonra sosyal medya, eğitici içeriklerin yayılması açısından daha da önem kazandı. Öğrenciler ders notlarına, öğretici videolara, akademik tartışmalara sosyal medya üzerinden kolayca ulaşabiliyor. Öğrenme daha etkileşimli ve erişilebilir hale geldi. Öğrenme çeşitliliği arttı.
Sosyal medya, toplumsal hareketlerin örgütlenmesinde ve ses duyurmada büyük rol oynamaya başladı. Bu yönüyle sosyal medya, bireylerin hak arama ve toplumsal bilinç geliştirme süreçlerinde etkili bir araç oldu. Günümüzde, sosyal medya, yaşamın birçok alanına entegre olmuş durumdadır. İletişim, bilgi, eğlence, iş, eğitim ve toplumsal katılım. Her ne kadar bazı olumsuz yönleri (bağımlılık, dezenformasyon, mahremiyet sorunları) olsa da doğru ve bilinçli kullanıldığında sosyal medya, bireylerin yaşam kalitesini artıran güçlü bir araç olmayı başarmıştır.
*Hayatımızın dijital nabzı
Yaşadığımız çağ, dijitalleşmenin damga vurduğu bir dönem. Bu değişimin en somut yansımalarından biri ise kuşkusuz sosyal medya oldu. Günümüzde sabah gözümüzü açtığımızda ilk kontrol ettiğimiz şey çoğu zaman bir sosyal medya uygulaması oluyor. Peki bu dijital platformlar hayatımızda nasıl bu kadar önemli hale geldi? Her şeyden önce, sosyal medya iletişimi kolaylaştırdı. Ailemizden, arkadaşlarımızdan uzak olsak bile birkaç dokunuşla yanlarındaymışız gibi hissedebiliyoruz. Bu, hem bireylerin sosyal ilişkilerini güçlendiriyor hem de mesafeleri anlamsız kılıyor. Bununla birlikte, sosyal medya artık sadece bir iletişim aracı değil; aynı zamanda bir haber kaynağı, bir öğrenme alanı ve hatta bir iş platformu olarak kabul ediliyor. Güncel gelişmeleri anında öğreniyor, fikirlerimizi paylaşabiliyor, ilgi alanımıza uygun bilgi ve içeriklere kolayca ulaşıyoruz. Eğitim alanında bile sosyal medyanın etkisi yadsınamaz hale geldi; öğrenciler ve öğretmenler bu platformları bilgi paylaşımı için aktif şekilde kullanır oldular.
*Yeni meslekler doğdu
Ekonomik anlamda da sosyal medya yeni fırsatlar doğurdu. Küçük işletmeler, girişimciler ve yaratıcı bireyler ürünlerini ya da hizmetlerini geniş kitlelere tanıtma şansı yakaladı. Hatta sosyal medya sayesinde yeni meslekler doğdu; “içerik üreticisi”, “dijital pazarlama uzmanı” gibi unvanlar hayatımıza girdi. Elbette bu kadar güçlü bir aracın olumsuz yanları da var. Bilgi kirliliği, mahremiyet ihlalleri ve sosyal medya bağımlılığı gibi sorunlar, kullanıcıların bilinçli hareket etmesini gerektiriyor. Ancak bu riskler, sosyal medyanın potansiyel faydalarını gölgelemek zorunda değil. Toparlarsak, sosyal medya günümüz yaşamının ayrılmaz bir parçası haline geldi. Doğru ve dengeli kullanıldığında hem bireysel hem toplumsal gelişime katkı sağlayan güçlü bir araç olarak karşımızda duruyor.
*Sosyal medyayı nasıl daha yararlı kullanabiliriz?
Sosyal medyaya ne yapmak istediğinizi bilerek girin. (bilgi almak, haberleri takip etmek, arkadaşlarla iletişim kurmak vb.). Vakit geçirmek için değil değer katmak için kullanmayı hedefleyin.Her gün sosyal medyada geçireceğiniz süreyi sınırlamak için dijital zamanlayıcı ya da telefon ayarlarını kullanabilirsiniz. (Örn: Instagram için 30 dakika sınır) Gerektiğinde “dijital detoks” yapabilir haftalık veya aylık sosyal medya molaları verebilirsiniz.
Paylaşılan bilgileri sorgulayıp; her gördüğünüze inanmamalısınız. Güvenilir kaynaklardan gelen haber ve içeriklere öncelik vermeniz isabetli olacaktır. Kişisel bilgilerinizi paylaşırken dikkatli olmak gerekir. (adres, telefon, günlük rutin, fotoğraflar)
Sadece tanıdığınız kişilerle bağlantı kurmanız yararlı olur. Paylaştığınız içeriklerin başkalarını nasıl etkileyebileceğini düşünmeli ve nefret söylemi, ayrımcılık ya da gerçek dışı bilgi içeren paylaşımlardan uzak durmalısınız. Empati ve saygı çerçevesinde etkileşim kurmak sizler için en iyisi olacaktır. Sizleri kötü hissettiren, kıyaslamaya iten veya sürekli olumsuzluk aşılayan hesapları takip etmeyi bırakmalısınız. İlgi alanlarınıza hitap eden, sizleri motive eden, bilgi veren hesaplara odaklanmak yerinde olur.
Aile, arkadaş ve doğa ile geçirilen zamanın yerini hiçbir dijital platform tutamaz. Sosyal medya, hayatın yerine geçmemeli; hayatın bir parçası olmalıdır. Son olarak, sosyal medyada “tüketen değil bilinçli kullanan” olmalıyız. Böylece hem kendimize hem çevremize daha faydalı, huzurlu ve sağlıklı bir dijital ortam oluşturabiliriz…